Pagbabago, abot-kamay sa tulong ng wika

0
4236
National Artist Virgilio Almario at the Pandaigdigang Kongreso sa Araling Filipinas last Aug. 2. Photo by Vince Christian C. Imperio.

Makakamit ang pagkakaisa at pagbabago sa Filipinas kung pauunlarin ang wikang Filipino at gagamitin ito sa karunungan, wika ng mga Pambansang Alagad ng Sining at iba pang mga tagapagtaguyod ng Wikang Pambansa.

“Kailangan na nating igpawan ang ating mga sarili at mag-isip pambansa,” ani Purificacion Delima, komisyoner ng Komisyon sa Wikang Filipino (KWF), sa Pandaigdigang Kongreso sa Araling Filipinas sa Wikang Filipino noong ika-2 ng Agosto.

Dagdag pa niya, panahon na upang gamitin ang Filipino sa diskursong akademiko at sabihing kaya ring gawin ng wikang Filipino ang mga nagagawa ng wikang banyaga.

“Nais nating maalis kung hindi man maigpawan ang takot at alinlangan ng mga propesyonal hinggil sa kanila mismong kakayahang magpahayag ng nais [nilang] sabihin sa pamamagitan ng wikang Filipino,” wika naman ni Virgilio Almario, Pambansang Alagad ng Sining sa Panitikan na nakipag-ugnayan sa Philippine Studies Organization na bumuo ng kumperensya sa wikang Filipino sa unang pagkakataon kasama ng KWF.

Inilahad pa niya na isa itong paraan upang mapatunayan na mataas ang kakayahan ng Wikang Pambansa laban sa ilang mamamayan na nagsasabing kasangkapan lamang ito sa usapang kalye at tsismisan sa brodkast midya.

“Bahagi ang kumperensya [na ito] ang kasalukuyang kampanya ng KWF na maging ‘Wika ng Karunungan’ at wika ng mga malikhain at mapanuklas na saliksik sa alinmang disiplinang pang-edukasyon ang Filipino,” wika niya.

Para naman kay Bienvenido Lumbera, isa ring Pambansang Alagad ng Sining, ang kasaysayan at kultura ng bansa ang humubog sa mga salita sa wikang Filipino at nagmula ang mga ito sa araw-araw na pamumuhay ng mga Filipinong gumagamit nito.

Dagdag pa niya, nagkakaroon ng kaisipan na mas nakaaangat ang mga mamamayang marunong sa wikang Ingles, na bunga ng pagtuturo gamit ang wikang banyaga.

“Sa pamamagitan ng Ingles bilang wikang panturo, naganap ang pagkakahati sa mga mamamayan sa ‘edukado’ at ‘di-edukado,’” wika niya.

Gayon pa man, hinimok niya ang mga kabataan na itugma ang kahalagahang makabayan sa ikagagaling ng malawak na sambayanan, sa halip na pagluwalhati ng mga dayuhan.

LEAVE A REPLY

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.